ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΒΙΒΛΙΟΥ
Τίτλος: Θεσσαλονίκη, ρεπορτάζ στην άλλη πλευρά της πόλης
Συγγραφέας: Συλλογικό έργο
Έκδοση: Πηγή (2012)
ISBN: –
Τιμή: Περίπου €14
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ
Ο εορτασμός των 100 χρόνων από την προσάρτηση της Θεσσαλονίκης στο Ελληνικό Κράτος αποτέλεσε αφορμή για μία σειρά εκδόσεων, αρκετά εκ των οποίων έχουν παρουσιαστεί και στη Vivlioniki. Η σημερινή ανάρτηση μιλάει για ένα τέτοιο βιβλίο.
Η έκδοση είναι μέτρια. Δεν με εντυπωσίασε το εξώφυλλο, στο κείμενο υπάρχουν αρκετά λάθη, φανερώνοντας μια μάλλον πρόχειρη επιμέλεια ενώ προσωπικά δεν μου άρεσε και το «Thessaloniki» που υπάρχει στο κάτω μέρος των σελίδων. Το βιβλίο δεν έχει καν ISBN αν και κυκλοφόρησε το 2012 και δεν μπορώ να καταλάβω στη ψηφιακή εποχή του σήμερα τι εξυπηρετεί η απουσία του ISBN. Υπάρχει φωτογραφικό υλικό στις σελίδες, ενώ οι βιβλιογραφικές πηγές αναφέρονται στο τέλος κάθε κεφαλαίου. Οι πηγές είναι τόσο έντυπο υλικό, όσο και από το διαδίκτυο.
Ο τίτλος του βιβλίου εννοεί πως η θεματολογία έχει να κάνει με ζητήματα, τα οποία ίσως είναι άγνωστα στο ευρύ κοινό. Υπάρχουν 18 κεφάλαια, τα οποία υπογράφονται συνολικά από 6 άτομα, αν και η Στελίνα Μαργαριτίδου έχει γράψει τα περισσότερα εξ αυτών (13/18). Η Μαργαριτίδου έχει αναλάβει και τη δημοσιογραφική επιμέλεια μαζί με τον συντονισμό. Στα κεφάλαια αυτά υπάρχουν στοιχεία για ιστορικά γεγονότα, που συγκλόνισαν την πόλη, για σπουδαία άτομα ευεργέτες της Θεσσαλονίκης, μέχρι και για καιρικά φαινόμενα. Νομίζω ότι για τα περισσότερα ο αναγνώστης θα έχει ακούσει τουλάχιστον κάποια πράγματα, αν και υπάρχουν και μερικά θέματα τα οποία είναι άγνωστα σε πάρα πολύ κόσμο, όπως για παράδειγμα το παλιό σύστημα ύδρευσης της πόλης (το «κανάτ» όπως το λέγανε), τη δράση του Μπιλιλή, του γνωστού κινηματογραφιστή με το τεράστιας σημασίας αρχείο του, τον Στρατηγό Καλλάρη, που οι περισσότεροι τον έχουμε ακουστά από την οδό Καλλάρη στο κέντρο της πόλης κα.
Περιληπτικά τα κεφάλαια είναι τα εξής:
- Το 1ο κεφάλαιο μιλάει για τον Ναό της Αφροδίτης, στην περιοχή Διοικητηρίου
- Το 2ο κεφάλαιο μιλάει για τις γνωστές Incantadas ή Μαγεμένες (ο Άρης Παπάζογλου έχει γράψει ίσως το καλύτερο σύγγραμα για αυτές).
- Το 3ο κεφάλαιο μιλάει για ένα σύστημα ύδρευσης της πόλης, το κανάτ
- Το 4ο κεφάλαιο μιλάει για τον Λευκό Πύργο (το βιβλίο του Τσιρόγλου νομίζω είναι από τα πιο καλά για την ιστορία του Πύργου).
- Το 5ο κεφάλαιο μιλάει για μια θεωρία σχετικά με το πού ήταν η «Κατακόμβη» της Θεσσαλονίκης (βασισμένο κυρίως στο βιβλίο του Πέτρου Δεβολή)
- Το 6ο κεφάλαιο μιλάει για τον τελευταίο Οθωμανό διοικητή της Θεσσαλονίκης τον Ταχσίν Μεσαρέ (εξαιρετικό βιβλίο για αυτόν έχει γράψει ο Χρίστος Χριστοδούλου).
- Το 7ο κεφάλαιο μιλάει για την ιστορία των Βαρκάρηδων (σχεδόν όλα όσα ξέρουμε για αυτήν την υπόθεση τα οφείλουμε στην έρευνα του Γιάννη Μέγα στο θέμα).
- Το 8ο κεφάλαιο μιλάει για την ιστορία δύο σημαντικότατων ιδιωτικών σχολείων της πόλης μας, του Καλαμαρί και του Ανατόλια
- Το 9ο κεφάλαιο μιλάει για κινήματα της Θεσσαλονίκης και πιο συγκεκριμένα για αυτό της Φεντερασιόν (διαβάστε εδώ και εδώ για περισσότερες πληροφορίες).
- Το 10 κεφάλαιο μιλάει για το χαμό των Εβραίων Θεσσαλονικέων και μιλάει για μία εξέγερση στο Άουσβιτς, στην οποία σύμφωνα με τον συγγραφέα Βαλάντη Ναγκαλούδη πρωτοστάτησαν Εβραίοι Θεσσαλονικείς (ο Μαρσέλ Νατζαρή στο βιβλίο του με τις μνήμες του από το Άουσβιτς αναφέρεται επίσης στην εξέγερση αυτήν, όπως και ο Λέων Περαχιά)
- Το 11ο κεφάλαιο μιλάει για τον Νίκο Μπιλιλή, το αρχείο του οποίου νομίζω περιμένει ακόμη την αξιοποίηση από τις Κρατικές αρχές
- Το 12ο κεφάλαιο μιλάει για το ιστορικό αρχείο της ΔΕΗ στη Θεσσαλονίκη
- Το 13ο κεφάλαιο μιλάει για δύο ζευγάρια, που έχουν ευεργετήσει τη Θεσσαλονίκη με το έργο τους, το ζεύγος Μπίλλη και το ζεύγος Βαφοπούλου
- Το 14ο κεφάλαιο μιλάει για τους «αεροπειρατές της Θεσσαλονίκης», μια παρέα 6 νέων, που το 1948 έκαναν μία από τις πρώτες αεροπειρατίες στον κόσμο (διαβάστε περισσότερα για αυτήν εδώ).
- Το 15ο κεφάλαιο μιλάει για τον Στρατηγό Καλλάρη, έναν άγνωστο ήρωα για τη Θεσσαλονίκη
- Το 16ο κεφάλαιο μιλάει για το κίνημα των Ζηλωτών στην πόλη μας κατά τον 14ο αιώνα (ο Κορδάτος και ο Τεμεκενίδης έχουν γράψει δύο βιβλία για αυτό, αν και σε πολλά ιστορικά βιβλία υπάρχουν αναφορές στο θέμα).
- Το 17ο κεφάλαιο μιλάει για τα μπουρίνια της Θεσσαλονίκης…
- Το 18ο κεφάλαιο μιλάει για μία άγνωστη ιστορία σχετικά με κάποια πειράματα, που έγιναν σε παιδιά στο Ίδρυμα «Αριστοτέλης», ενώ μιλάει επίσης για το «Ξυπόλητο Τάγμα» (για το Τάγμα αυτό μιλάει και η Αλεξάντρα Μητσιάλη στο μυθιστόρημά της «Ξυπόλητοι Ήρωες»)
Γενικά δεν θα αποκαλούσα το βιβλίο αυτό «ιστορικό», καθώς τα κείμενα θυμίζουν περισσότερο αρθρογραφία σε εφημερίδα, παρά ιστορική μελέτη. Το ενδιαφέρον πάντως του βιβλίου είναι ότι μιλάει για κάποια πράγματα, για τα οποία πολλοί Θεσσαλονικείς δεν έχουν γνώση. Με δεδομένο ότι απευθύνεται το βιβλίο κυρίως σε αναγνώστες χωρίς εξειδικευμένες γνώσεις για το παρελθόν της πόλης ή για κάποια άτομα αυτής, νομίζω ότι αποτελεί ένα καλό πρώτο ανάγνωσμα, το οποίο μπορεί να είναι και κίνητρο για πολλούς ώστε να ψάξουν ακόμη περισσότερο πράγματα, που τους ενδιαφέρουν. Αν ήταν κάπως πιο προσεγμένη έκδοση, θα άξιζε ακόμη περισσότερο πιστεύω. Αλλά ακόμη και έτσι έχει το ενδιαφέρον του, κυρίως για τον αναγνώστη, που τώρα θέλει να αρχίσει να ανακαλύπτει πτυχές του παρελθόντος της πόλης μας.
Vivlioniki 