Έρωτας, τρομοκρατία, προσωπικά πάθη και αδιέξοδα στη σύγχρονη Θεσσαλονίκη

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΒΙΒΛΙΟΥ

Τίτλος: …και το τέλος πάντα κοντά

Συγγραφέας: Χρήστος Τερζίδης

Έκδοση: Κέδρος (2009)

ISBN: 978-960-04-3934-2

Τιμή: Περίπου €15

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ

Πριν κάμποσο καιρό είχα γράψει για κάποια «βιβλία παραλίας», δηλαδή μυθιστορήματα συνήθως, που αποτελούν πολύ καλή συντροφιά κατά τις καλοκαιρινές διακοπές. Η θεματολογία αυτών των βιβλίων είναι συνήθως αστυνομική ή θρίλερ, τα κείμενα διαβάζονται εύκολα και η γραφή θα μπορούσε κάποιος να τη χαρακτηρίσει «κινηματογραφική». Η σημερινή ανάρτηση μιλάει για ένα τέτοιο βιβλίο και υπενθυμίζει σε όλους ότι μπορεί να βρισκόμαστε στα τέλη Ιανουαρίου, αλλά κάθε μέρα, που περνάει το καλοκαίρι πλησιάζει ακόμη πιο κοντά. 🙂

Η έκδοση είναι απλή και λιτή, χωρίς κάτι το ιδιαίτερο. Το εξώφυλλο δεν με ενθουσίασε, ούτε το οπισθόφυλλο. Κατά τα άλλα μιλάμε για μια αξιοπρεπή δουλειά, που διαβάζεται εύκολα.

Η ιστορία μας έχει πρωταγωνιστή τον Κωστή, έναν συγγραφέα, που έχει βρεθεί σε ένα τέλμα στην προσωπική του ζωή. Ένας γάμος, που δεν πάει καλά, μια καριέρα, που είναι στάσιμη, όνειρα απραγματοποίητα και μπόλικος θυμός, που μπορεί να πηγάζει από όλα τα παραπάνω ή και να τα προκαλεί. Αποφασίζει να αφήσει την Αθήνα, όπου μένει και να έρθει για κάποιες μέρες στη Θεσσαλονίκη, ώστε να βρει έμπνευση ή μια διέξοδο γενικότερα. Στην προσπάθειά του να βρει στοιχεία από την παιδική και εφηβική του εποχή, ερωτεύεται μία πόρνη, τη Βαλέρια και ενώ τα πράγματα θα μπορούσαν να εξελιχθούν κάπως πιο ομαλά, βρίσκεται στο λάθος σημείο τη λάθος στιγμή, εμπλέκεται σε έναν φόνο και από εκεί και πέρα τα πράγματα παίρνουν μια τροπή τέτοια, ώστε στο μυαλό του φαντάζουν να είναι μονόδρομος.

Ο Τερζίδης προσπαθεί μέσα από την πλοκή του να δημιουργήσει στον αναγνώστη ερωτήματα σχετικά με τις ανθρώπινες σχέσεις από τη μια και την ανάγκη ή τη δικαίωση της βίας από την άλλη. Πότε έχουμε το δικαίωμα να παίρνουμε τον νόμο στα χέρια μας και αν επιτρέπεται να έχουμε τέτοια δικαιώματα. Ποιες είναι οι σχέσεις μεταξύ Κράτους και τρομοκρατίας; Πρέπει ο άνθρωπος να αλλάζει όσο μεγαλώνει και αυτές οι αλλαγές αποτελούν ένα είδος προδοσίας προς τα παλαιά πιστεύω τους;

Η Θεσσαλονίκη είναι παντού παρούσα στο βιβλίο, κυρίως το κέντρο της. Γίνονται πάρα πολλές αναφορές σε πολύ γνωστά μπαράκια της πόλης (Flipside, Malt n’ Jazz, Λούκι Λουκ κα) και κρίνοντας από το βιογραφικό του συγγραφέα πρέπει να τα έχει ζήσει στις δόξες τους. Οι διαδρομές, που ακολουθεί ο Κωστής κατά κύριο λόγο δίνονται με πάρα πολλές λεπτομέρειες και ο σημερινός κάτοικος της πόλης μπορεί εύκολα να ακολουθήσει τις πορείες αυτές. Το ύφος της γραφής νομίζω κολλάει ιδιαίτερα με το χρώμα της Θεσσαλονίκης και ειδικά αυτό, που έχει η πόλη τη χρονική στιγμή, που εξελίσσεται η ιστορία (μέσα Νοεμβρίου), με την ομίχλη και τη φθινοπωρινή της γοητεία.

Ο συγγραφέας επιλέγει, όπως είπαμε νωρίτερα, την κινηματογραφική γραφή, περιγράφει με πάρα πολλές λεπτομέρειες τις κινήσεις των πρωταγωνιστών, το σκηνικό, τα αισθήματα και τις αντιδράσεις. Αυτό ίσως να κουράζει μερικές φορές ή να περιορίζει τη φαντασία του αναγνώστη, προσωπικά δεν με ενόχλησε παρά σε κάποια σημεία μόνο. Κάνει σε κάποιο σημείο μια παρομοίωση του τρόπου, που γέρνει ένα κομμάτι πίτσας όταν είναι ακόμη ζεστή και την κρατάμε στο χέρι με τα ρολόγια στο έργο του Νταλί «Η εμμονή της μνήμης», που μου φάνηκε ιδιαίτερα πρωτότυπη, δεν ξέρω αν είναι και πετυχημένη.

Προσωπικά το βιβλίο το διάβασα ευχάριστα. Για παρέα στο Σαββατοκύριακο νομίζω ότι ήταν καλή. Τα ερωτήματα, που θέτει είναι ενδιαφέροντα, ο Κωστής με τον τρόπο, που παρουσιάζεται είναι μια μοιραία φιγούρα. Το ερωτικό κομμάτι του βιβλίου δεν μου φάνηκε ότι χτίστηκε σωστά και είναι κάπως υπερβολικό, όπως δεν κατάλαβα την ανάγκη ύπαρξης της Κατερίνας, ενός παιδικού έρωτα του Κωστή, που εμφανίζεται σε δυο-τρία σημεία. Το βρήκα και σε πολύ καλή τιμή στον Ιανό (ούτε €5). Ένα βιβλίο, που δεν μετανιώνω, που το διάβασα.

 

Ένα «ταραντινικό» μυθιστόρημα μυστηρίου με πολύ αίμα, βία και σεξ

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΒΙΒΛΙΟΥ

Τίτλος: Οι σφαίρες θα’χουν τ’όνομά σου αγαπημένη

Συγγραφέας: Γιάννης Τσιτσίμης

Έκδοση: Το τραμ (2000)

ISBN: –

Τιμή: Περίπου €10

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ

Η σημερινή ανάρτηση αφορά ένα βιβλίο περιπέτειας και μυστηρίου, θεματολογία σπάνια για βιβλία, που έχουν να κάνουν ως έναν βαθμό με την πόλη μας. Μας έρχεται από το 2000 και από τις εκδόσεις «Το τραμ», που έχουν συνδέσει το όνομά τους με μια σπουδαία λογοτεχνική μορφή της πόλης μας, τον Γιώργο Κάτο. Συγγραφέας του ο Γιάννης Τσιτσίμης και αυτό είναι το πρώτο του έργο, που παρουσιάζεται από τη Vivlioniki.

Η έκδοση είναι μέτρια προς κακή. Κεραμιδί χάρτινο εξώφυλλο, πολλά ορθογραφικά λάθη, σαν να μην κοίταξε κανείς το πρωτότυπο και έτσι όπως έστειλε το γραπτό ο συγγραφέας, έτσι τυπώθηκε. Πυκνογραμμένο κείμενο, ίσως άξιζε μία καλύτερη έκδοση. Από την άλλη βέβαια, το γεγονός ότι κυκλοφόρησε από «Το τραμ» το κάνει σημαντικό.

Η υπόθεση έχει να κάνει με την προσπάθεια μίας ομάδας να βρει ένα αρχαίο σκήπτρο, το οποίο είχαν αφήσει κατά την υποχώρησή τους οι Πέρσες μέσα σε κάποιο ορυχείο στο όρος Παγγαίο. Πρωταγωνιστής του βιβλίου ο Τζόνυ Μπ., δημοσιογράφος free lancer με μάλλον αποτυχημένη καριέρα, μπλέκεται ένα μοιραίο βράδυ σε μια συμμορία αρχαιοκαπήλων. Φυσικά στο έργο υπάρχει η μοιραία γυναίκα, όμορφη, σέξι, ικανή για τα πάντα, η Μαριτίνα. Αυτή κινεί ως έναν βαθμό τα νήματα και αποτελεί καταλύτη για πολλές εξελίξεις.

Όπως είπαμε και πριν, το βιβλίο έχει να κάνει με περιπέτεια και μυστήριο. Στον πρώτο τομέα υπάρχει μπόλικη βία στο έργο, σκηνές κινηματογραφικές, που κάπως θα θύμιζαν (σε λογικά πάντα πλαίσια…) σκηνές του Kill Bill του Ταραντίνο. Στον δεύτερο τομέα η υπόθεση μας ταξιδεύει χρονικά σε διάφορες στιγμές της ιστορίας, από τους Περσικούς Πολέμους έως τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τον Εμφύλιο και φυσικά το σήμερα. Δεν υπάρχουν γρίφοι, αλλά η υπόθεση ξετυλίγεται σιγά σιγά και συνεχώς μαθαίνουμε νέα στοιχεία.

Στο κείμενο κυριαρχεί η αφήγηση, οι διάλογοι είναι καλούτσικα δουλεμένοι και δίδεται ως ένα αρκετά ικανοποιητικό βαθμό το περιβάλλον, που θέλει ο συγγραφέας. Για μυθιστόρημα οι χαρακτήρες όπως περιγράφονται είναι ικανοποιητικοί, ίσως περισσότερο θα ταίριαζαν για μία αμερικάνικη πόλη, παρά για τη Θεσσαλονίκη, αλλά αυτό δεν έχει στην τελική και τόση σημασία. Η περιγραφή του Berlin, του γνωστού μπαρ στη Χρυσοστόμου Σμύρνης είναι ίσως λίγο ακραία, αλλά όπως είπαμε και πριν, μιλάμε για μυθιστόρημα. Ο Τσιτσίμης χρησιμοποιεί ένα λογοτεχνικό εργαλείο, την παρουσίαση των πρωταγωνιστών στον αναγνώστη με τη μορφή ομολογίας. Το τέλος είναι καθαρά βγαλμένο από αμερικάνικη ταινία.

Νομίζω πως ο Τσιτσίμης έχει στο νου του περισσότερο το σινεμά, παρά το βιβλίο, πιστεύω δηλαδή πως ήθελε μάλλον να γράψει σενάριο ταινίας, παρά πεζογράφημα. Υπάρχει σε πολλά σημεία η ζωντάνια του κινηματογράφου, αλλά επίσης σε σημεία η υπόθεση χωλαίνει και κάνει κοιλιά η αφήγηση. Η ακραία βία, το μπόλικο σεξ, η αθυροστομία και τα ακραία συναισθήματα φτιάχνουν ένα περιβάλλον «ταραντινικό».

Η Θεσσαλονίκη στο βιβλίο είναι μία πόλη σκοτεινή, όπου το έγκλημα παραφυλάει σε κάθε γωνιά της, στα μπαρ της, στο λιμάνι, στις γειτονιές και στο κέντρο της. Υπάρχουν κάποιες τοπογραφικές αναφορές, αν και ποιο σπουδαίες βρίσκω αυτές για το Berlin.

Δεν μπορώ να πω ότι το βιβλίο με απογοήτευσε πλήρως, αλλά ούτε το ευχαριστήθηκα. Σαν ιδέα είναι πρωτότυπη και ο Τσιτσίμης καταπιάνεται με ένα είδος λογοτεχνίας, που δεν έχει ιδιαίτερη πέραση μεταξύ των Ελλήνων συγγραφέων. Υπάρχουν σημεία, που με κρατούσε σε αγωνία και κάποια άλλα, που μου φάνηκαν παγερά αδιάφορα. Δεν θα κάτσω να κρίνω για την αληθοφάνεια του κειμένου, μυθιστόρημα άλλωστε γράφει ο συγγραφέας. Ίσως να με επηρέασε η προχειρότητα της έκδοσης, ίσως ότι το βιβλίο «αμερικανοφέρνει» σε κάποια σημεία. Αξίζει πιστεύω την προσοχή σας, ειδικά αν σας αρέσουν τα βιβλία με μπόλικη βία και σεξ. Πιστεύω ότι δεν αξίζει πάντως τα €10.