ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΒΙΒΛΙΟΥ
Τίτλος: Η Θεσσαλονίκη από τις απαρχές έως τον ΙΔ’ αιώνα
Συγγραφέας: Oreste Tafrali
Έκδοση: Τροχαλία (1994)
ISBN: 960-7022-50-5
Τιμή: Περίπου €45
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ
Από τους πιο γνωστούς Βυζαντινολόγους ο Ρουμάνος Ορέστης Ταφραλή, μαθητής του Charles Diehl, έγραψε το έργο αυτό λίγο πριν το 1920. Θεωρήθηκε για την εποχή του πρωτοποριακό και αποτέλεσε πυξίδα για πολλά χρόνια για τους ερευνητές του Βυζαντινού παρελθόντος της Θεσσαλονίκης.
Η έκδοση είναι συμπαθητική, χωρίς κάτι το ιδιαίτερο. Περιέχει κάποιες φωτογραφίες της πόλης, τις οποίες δεν βλέπουμε και πολύ συχνά. Υπάρχει ευρετήριο στο τέλος, το οποίο βοηθάει πολύ, ενώ ενδιαφέρουσα είναι η βιβλιογραφία (περίπου 45 σελίδες…), τόσο αυτή που χρησιμοποίησε ο συγγραφέας, όσο και αυτή που χρησιμοποίησαν οι επιμελητές της έκδοσης. Το πρωτότυπο ήταν γραμμένο στα γαλλικά και έχει τίτλο » Thessalonique des origines au XIV siècle». Επίσης θα ήθελα να επισημάνω ότι μπορεί το BiblioNet να βγάζει την τιμή του βιβλίου στα €45, αλλά μπορείτε να το βρείτε πολύ φθηνότερα (στον Ιανό υπάρχει με €20, είμαι σίγουρος ότι αλλού θα το βρείτε περίπου στις ίδιες τιμές).
Το βιβλίο χωρίζεται σε 4 μέρη, τα οποία ονομάζονται «Βιβλία» (Βιβλίο Ι, Βιβλίο ΙΙ κοκ). Κάθε ένα από αυτά έχει τα δικά του μικρότερα κεφάλαια.
Το Βιβλίο Ι μιλάει για την ιστορία της πόλης από την ίδρυσή της, μέχρι περίπου το 54μΧ, οπότε υπολογίζεται ότι την επισκέφτηκε ο Απόστολος Παύλος. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η παρουσίαση των δομών εξουσίας στην Θεσσαλονίκη κατά την Ρωμαϊκή περίοδο, καθώς και το κεφάλαιο που μιλάει για την ειδωλολατρεία στην πόλη, που αποδεικνύει ότι από πάρα πολύ παλιά, η Θεσσαλονίκη ήταν ένα μωσαϊκό εθνικοτήτων και θρησκειών.
Το Βιβλίο ΙΙ μιλάει για τα συμβάντα στην πόλη από την έλευση του Αποστόλου Παύλου σε αυτήν, μέχρι την μεγάλη σφαγή στον Ιππόδρομο, που διέταξε ο Μέγας Θεοδόσιος. Ουσιαστικά είναι τα χρόνια μετάβασης από την Ρωμαϊκή στην Βυζαντινή εποχή.
Το Βιβλίο ΙΙΙ μιλάει ουσιαστικά για τον βίο της πόλης κατά την περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Από τις επιδρομές των Σλάβων (5 περιγράφονται από τον Ταφραλή), στις αλώσεις από Σαρακηνούς και Νορμανδούς, τις επιθέσεις των Βουλγάρων, την κυριαρχία των Λατίνων και τα τελευταία χρόνια πριν την άλωση από τους Τούρκους το 1430. Είναι το μεγαλύτερο και πιο ενδιαφέρον (για μένα) κεφάλαιο του βιβλίου. Οι λεπτομέρειες είναι πάρα πολλές και ίσως δυσκολέψουν κάπως τον αναγνώστη, στο να θυμάται τόσα ονόματα και τοποθεσίες.
Το Βιβλίο IV μιλάει τέλος για την πορεία της Εκκλησίας της Θεσσαλονίκης από την ίδρυσή της ,μέχρι την άλωση του 1430, ενώ υπάρχει και κατάλογος με τα ονόματα των επισκόπων και αρχιεπισκόπων Θεσσαλονίκης, που είναι πολύ χρήσιμος. Δίπλα σε κάθε όνομα, υπάρχουν κάποια ιστορικά στοιχεία για την δράση τους. Επίσης υπάρχει αναφορά και στους Λατίνους (καθολικούς) αρχιεπισκόπους, που υπήρχαν στην πόλη.
Το βιβλίο είναι από τα πιο ενδιαφέροντα που υπάρχουν για την ιστορία της πόλης και πιο συγκεκριμένα για το Βυζαντινό παρελθόν της. Οι λεπτομέρειες που έχει ίσως το καθιστούν κάπως δύσκολο, αλλά ο Ταφραλή δεν είχε σκοπό να γράψει μυθιστόρημα, αλλά ένα βιβλίο για την ιστορία μιας πόλης που τον είχε γοητεύσει. Τα βιβλία και τα άρθρα του Ταφραλή ακόμη και σήμερα αποτελούν βιβλιογραφικές πηγές για σύγχρονους ερευνητές, παρά τα όποια λάθη τους. Ο συγγραφέας προσπάθησε να μεταφέρει με τα λίγα μέσα της εποχής και τις δυσκολίες που υπήρχαν, σε σχέση με σήμερα, στην έρευνα της ιστορίας και της αρχαιολογίας, το κλίμα που επικρατούσε στην πόλη μέχρι τον 14ο αιώνα. Για όποιον ενδιαφέρεται για την Βυζαντινή ιστορία της Θεσσαλονίκης, είναι ιδανικό.
Vivlioniki 