Ένα ιστορικό λεύκωμα για τους Αμπελόκηπους Θεσσαλονίκης

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΒΙΒΛΙΟΥ

Τίτλος: Φωτογραφίζοντας τους Αμπελόκηπους στα μονοπάτια του χρόνου

Συγγραφέας: Συλλογικό έργο

Έκδοση: Δήμος Αμπελοκήπων (2008)

ISBN: –

Τιμή: –

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ

Πριν από λίγο καιρό είχαμε δει στη Vivlioniki ένα πολύ όμορφο λεύκωμα για τη Νεάπολη Θεσσαλονίκης με υλικό από τη δημιουργία της συνοικίας μέχρι τη σύγχρονη εποχή. Στη σημερινή ανάρτηση θα συνεχίσουμε τη βόλτα μας στη Δυτική Θεσσαλονίκη και θα μεταφερθούμε στη γειτονιά των Αμπελοκήπων ή στην Επτάλοφο όπως ίσως την ξέρουν αρκετοί.

Η έκδοση είναι όμορφη. Σκληρό εξώφυλλο, καλή η εκτύπωση των φωτογραφιών. Το λεύκωμα βγήκε με χρηματοδότηση όχι μόνο του Δήμου Αμπελοκήπων (σήμερα δεν υπάρχει πια, έχει γίνει Δήμος Αμπελοκήπων-Μενεμένης), αλλά και του Υπουργείου Μακεδονίας-Θράκης και της Τράπεζας Πειραιώς. Πάντως για μια τόσο καλή έκδοση το να μην υπάρχει ISBN μου κάνει εντύπωση, ειδικά από τη στιγμή που το βιβλίο κυκλοφόρησε το 2008. Αυτή είναι η δεύτερη έκδοση του λευκώματος, η πρώτη είχε γίνει το 2005 με αφορμή την συμπλήρωση των 70 χρόνων από τη δημιουργία της κοινότητας Αμπελοκήπων το 2004. Συνολικά πάντως είναι μια καλή δουλειά.

Πριν την παρουσίαση του φωτογραφικού υλικού υπάρχουν δύο κείμενα, ένα του τότε Υπουργού Μακεδονίας-Θράκης Μαργαρίτη Τζίμα και ένα του τότε Δημάρχου της περιοχής (ο οποίος παραμένει στη θέση αυτή ως Δήμαρχος Αμπελοκήπων-Μενεμένης) Λάζαρου Κυρίζογλου. Ενδιαφέρον παρουσιάζει κυρίως το κείμενο του Δημάρχου καθώς περιέχει κάποιες πληροφορίες ιστορικού περιεχομένου για την περιοχή.

Οι Αμπελόκηποι, όπως είπαμε ήδη, δεν υπάρχουν πλέον ως Δήμος μεμονωμένος, έχουν ενωθεί με τη γειτονική Μενεμένη. Τα όρια πάντως της παλιάς γειτονιάς μπορούσαν να οριοθετηθούν χονδρικά μεταξύ των οδών Λαγκαδά, Ακριτών, 28ης Οκτωβρίου, Γεννηματά και Λεωφόρου Καλλιθέας. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ξηροκρήνη ανήκει στο Δήμο Θεσσαλονίκης, αν και μοιάζει να είναι κομμάτι των Αμπελοκήπων.

Σύμφωνα με το βιβλίο το φωτογραφικό υλικό προέρχεται από τους κατοίκους των Αμπελοκήπων, αν και είναι βέβαιο ότι κάποιες εικόνες προέρχονται από άλλες πηγές, οι οποίες δεν αναφέρονται. Την επιμέλεια της έρευνας και του φωτογραφικού υλικού την είχε αναλάβει η Αγγελική Σδρόλα. Το υλικό που είναι στο πρώτο κεφάλαιο με ευρήματα ανασκαφών από τα Υστερορωμαϊκά και Παλαιοχριστιανικά χρόνια προέρχεται από την 9η Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.

Η ταξινόμηση των φωτογραφιών έγινε με θεματικό τρόπο. Υπάρχουν 10 ουσιαστικά κεφάλαια, στα οποία ο αναγνώστης μπορεί να δει εικόνες από τους πρόσφυγες, τους δημοτικούς άρχοντες του τόπου, τους δρόμους και τις γειτονιές, την καθημερινότητα με τα επαγγέλματα και τις κοινωνικές δραστηριότητες, τον αθλητισμό και την εκκλησιαστική ζωή, αλλά και κάποιες φωτογραφίες από τα Συμμαχικά Νεκροταφεία του Ζέιτενλικ, το Νεκροταφείο των Καθολικών και το Στρατόπεδο «Μέγας Αλέξανδρος» (βρισκόταν στο δυτικό άκρο του Δήμου Αμπελοκήπων μεταξύ των οδών Βενιζέλου και Λεωφόρου Δενδροποτάμου). Για το Καθολικό Νεκροταφείο πάντως όσοι ενδιαφέρονται μπορούν να ανατρέξουν στο εξαιρετικό βιβλίο που είχε κυκλοφορήσει πριν λίγα χρόνια για τους Φράγκους της Θεσσαλονίκης.

Υπάρχουν πολλές φωτογραφίες οι οποίες δεν έχουν σχέση με τους Αμπελόκηπους, πχ υλικό από εκδρομές κατοίκων των Αμπελοκήπων σε διάφορα μέρη. Αλλά μεγάλο μέρος των φωτογραφιών μας δείχνει στιγμές από την καθημερινή ζωή των κατοίκων και υπάρχουν εικόνες από γειτονιές οι οποίες άλλαξαν ραγδαία με το πέρασμα του χρόνου. Σίγουρα όσοι μεγάλωσαν πριν 50-60 χρόνια στην περιοχή έχουν πολλά να θυμηθούν, αλλά και οι σύγχρονοι κάτοικοι της γειτονιάς έχουν πολλά να μάθουν ρίχνοντας μια ματιά στο λεύκωμα αυτό.

Προσωπικά το λεύκωμα μου άρεσε. Πιστεύω ότι θα μπορούσε να βελτιωθεί με περισσότερα ιστορικά στοιχεία για την περιοχή ή με προσθήκη λογοτεχνικών αναφορών. Αλλά για μένα, που δεν μένω στην περιοχή, μου κίνησε το ενδιαφέρον να μάθω περισσότερα πράγματα. Πιστεύω πως στους Επταλοφίτες έχει πολλά να πει και να θυμήσει.