Το Κίνημα της Εθνικής Αμύνης της Θεσσαλονίκης (Α’ Μέρος)

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΒΙΒΛΙΟΥ

Τίτλος: Ο Ελευθέριος Βενιζέλος στη Θεσσαλονίκη

Συγγραφέας: Νικόλαος Ζαχαρόπουλος

Έκδοση: Αφοι Κυριακίδη (1997)

ISBN: 960-343-415-9

Τιμή: Περίπου €14

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ

Το κίνημα της Εθνικής Αμύνης, αν και από τα πιο σημαντικά στην Ελληνική ιστορία, παραμένει άγνωστο για πολύ κόσμο. Οι περισσότεροι πιστεύουν ότι ξεκίνησε από τον Βενιζέλο, ενώ ουσιαστικά ο Βενιζέλος ηγήθηκε αυτού, μετά από πρόσκληση της ομάδας η οποία το ξεκίνησε, με επικεφαλής τον υποστράτηγο Εμμανουήλ Ζυμβρακάκη. Το βιβλίο εξετάζει κυρίως το ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο δημιουργήθηκε το κίνημα, την εξέλιξή του και το τέλος του με την κάθοδο του Βενιζέλου στην Αθήνα και τον σχηματισμό κυβέρνησης.

Η έκδοση προσωπικά δεν μου άρεσε ποιοτικά. Έχει βέβαια κάποιες σπάνιες φωτογραφίες, όχι σε καλή εκτύπωση όμως. Πλαστικοποιημένο το εξώφυλλο, τίποτα το ιδιαίτερο σε ποιότητα χαρτιού εκτύπωσης. Σε αρκετές φωτογραφίες η επεξήγηση βρίσκεται σε άλλη σελίδα και είναι δύσκολο για κάποιον να τις παρακολουθήσει.

Το βιβλίο χωρίζεται σε 4 κεφάλαια. Το πρώτο κεφάλαιο μιλάει για την κατάσταση που επικρατούσε στην Θεσσαλονίκη εκείνη την περίοδο, λίγα χρόνια μετά την απελευθέρωση και κατά την διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το δεύτερο κεφάλαιο αναφέρεται στις διπλωματικές προσπάθειες που έγιναν πριν την έναρξη του πολέμου, την κατάσταση στα Βαλκάνια και την Ευρώπη και τον σχηματισμό των δύο αντίπαλων στρατοπέδων, της Αντάντ και των Κεντρικών Δυνάμεων. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό κεφάλαιο, γιατί παρουσιάζει τα βασικά γεγονότα, από τα οποία ξεκίνησαν το Κίνημα της Εθνικής Αμύνης και ο Διχασμός στην συνέχεια. Στο τρίτο κεφάλαιο ο συγγραφέας μιλάει για τις επιπτώσεις των εξελίξεων στην Ευρώπη στον Ελλαδικό χώρο και εξετάζεται το έργο της Προσωρινής Κυβέρνησης, όπως ονομάστηκε η κυβέρνηση της Τριανδρίας (Βενιζέλος, Κουντουριώτης, Δαγκλής). Στο τέταρτο κεφάλαιο περιγράφεται τέλος η εξέλιξη των γεγονότων μετά την επικράτηση του Κινήματος, ενώ επιχειρείται και μια αποτίμηση του έργου της Προσωρινής Κυβέρνησης.

Το βιβλίο είναι καθαρά ιστορικό, που σημαίνει ότι δεν έχει μυθιστορηματικά στοιχεία καθόλου, οπότε η ανάγνωσή του είναι σχετικά δύσκολη για κάποιον που δεν έχει ξαναδιαβάσει ιστορικά κείμενα ή δεν έχει ιδέα για το τι ήταν το Κίνημα της Εθνικής Αμύνης. Ο Ζαχαρόπουλος είναι ακαδημαϊκός και νομίζω ότι το βιβλίο που έγραψε απευθύνεται σε κοινό εξειδικευμένο. Σε κάποια σημεία είναι εμφανής η προτίμηση του συγγραφέα στο Βενιζελικό στρατόπεδο, η οποία δεν είναι απαραίτητα κάτι κακό, αλλά λείπουν από το κείμενο αναφορές σε πιθανά λάθη του Κρητικού ηγέτη. Βέβαια κάποιος θα μπορούσε να πει ότι ο Βενιζέλος δικαιώθηκε από την ιστορία και από την εξέλιξη των γεγονότων, αλλά σε ένα ιστορικό κείμενο νομίζω ότι καλό είναι να υπάρχει περισσότερη αντικειμενικότητα.

Στα θετικά του βιβλίου η προσπάθεια να βρεθούν τα πραγματικά αίτια που προκάλεσαν το Κίνημα της Εθνικής Αμύνης, καθώς και η λεπτομερής αναφορά στο έργο της. Στο σύνολό του το βιβλίο το βρήκα ενδιαφέρον, αν και προορίζεται για συγκεκριμένο κοινό με ειδικά ενδιαφέροντα και γνώσεις. Θα το συνιστούσα ανεπιφύλαχτα αν η ποιότητα της έκδοσης ήταν κάπως καλύτερη.